‘Zorgzame buurten’ is een verzamelnaam, maar in Amsterdam liep in 2024/2025 een specifiek project Zorgzame Buurt. Daarin werd geprobeerd alle nieuwe woon-zorg concepten, waarbij wonen, zorg en welzijn samenwerken, onder één noemer (Zorgzame Buurt) te brengen. En er werden voorstellen gedaan voor een integrale aanpak.
Uitgangspunt is dat een zorgzame buurt niet alleen gericht is op ouderen, maar ook op andere kwetsbare mensen, bijv. met een beperking of GGZ-achtergrond.
Sinds kort vinden tot in 2027 experimenten plaats in 8 buurten in Amsterdam om zorgzame buurten te versterken. In Zuid zijn dat Rijnbuurt-West & Veluwebuurt.
Lang Leven Thuisflats en - buurten Amsterdam
In een Lang Leven Thuisflat (LLTF) of -buurt werken een woningcorporatie, een zorgpartij en een welzijnsorganisatie samen om een flat of buurt ‘seniorproof’ te maken. Samen met de bewoners kijken zij waar de oudere bewoners tegenaan lopen bij het dagelijks leven en wat hen helpt om zo lang mogelijk zelfstandig te kunnen blijven wonen. Waar kun je dan aan denken?
- Preventie en positieve gezondheid door middel van activering, ontmoeting, leuke activiteiten en vroegsignalering.
- Communitybuilding.
- Zorg op maat en in samenhang.
- Ontmoetingsruimte(n).
- Fysieke toegankelijkheid en veiligheid (inbraak, vallen, brand) in en om de flat.
- Samenwerking met organisaties/ bedrijven in de omgeving.
Lang Leven Thuisflats zijn een prioriteit in Amsterdam. Er zouden er zo'n 30 moeten zijn in 2030. In veel buurten zijn echter geen mogelijkheden voor een LLTF. Daarom wordt vanuit het project ‘Langer Thuis in De Pijp en Rivierenbuurt’ gepleit voor Lang Leven Thuisbuurten, waarin net als in de flats een voorkeurszorg-organisatie, woningbouwcorporatie en welzijnsorganisatie samenwerken.
Zie:
- Nieuwsbrief 3 - Lang leven thuisflats, mei 2024
- https://www.langleventhuisflats.nl/.
Proeftuin rondom d’Oude Raai/ Langer Thuis in De Pijp en Rivierenbuurt
De Proeftuin kun je zien als een Lang Leven Thuisbuurt.
De stadsdorpen Pijp en Rivierenbuurt werken sinds oktober 2022 mee aan de Proeftuin. Doel is het ontwikkelen van een samenhangend ondersteunings- en zorgaanbod aan kwetsbare ouderen, zodat zij zolang mogelijk prettig thuis kunnen blijven wonen. De proeftuin wordt sinds januari 2025 voortgezet onder een nieuwe naam: ‘Langer Thuis in De Pijp en Rivierenbuurt’ en gaat ook door in 2026.
Belangrijk onderdelen zijn de thuiscoach en het kernteam, waarin steeds meer organisaties op het vlak van zorg, welzijn en wonen samenwerken.
Het Ben Sajet Centrum ondersteunt het project met onderzoek en publicaties. Het centrum is betrokken bij meer gelijksoortige projecten, zoals de Lang Leven Thuisflats. Zie: bensajetcentrum.nl
Voorzorgcirkels
In Nederland is er nogal wat aandacht voor voorzorgcirkels.
In een voorzorgcirkel maakt een groepje mensen afspraken om voor elkaar te zorgen. Daarbij gaat het om zorg hebben om elkaar en voor elkaar, en niet om elkaar te verzorgen. Dit hoort bij de thuiszorg.
Je kunt hierbij denken aan boodschappen doen, iemand naar het ziekenhuis brengen, sociaal contact. Het gaat om het verstevigen van je netwerk in je buurt. Het lijkt erg op de stadsdorpen, maar onderlinge afspraken worden vastgelegd.
Het landelijk netwerk ‘Nederland zorgt voor elkaar’ ondersteunt het ontwikkelen van voorzorgcirkels met informatie, cursussen en een boek ‘Voorzorgcirkels als antwoord op vergrijzing’. Hun aanpak is nogal geformaliseerd, maar we kunnen er ons voordeel mee doen.
In Amsterdam zijn o.a. initiatieven met een voorzorgcirkel in de stadsdorpen Wetering+ en Centrum Oost.
Meer informatie: Nederland zorgt voor elkaar, voorzorgcirkels.
Lief & leedstraten
In Lief & leedstraten besteden bewoners extra aandacht aan hun buren als dat nodig is. Bijvoorbeeld als iemand alleen is, net uit het ziekenhuis komt of een naaste heeft verloren. Ook op vrolijke momenten zoals bij de geboorte van een baby. In Amsterdam bestaan een aantal Lief & leedstraten, o.a. in de Rivierenbuurt. Deelnemende straten werken vaak met een 'Lief & Leedpotje' voor kleine attenties, dat door de gemeente of andere organisaties wordt gevuld.
Zie: https://www.liefenleedstraat.nl/ en zoek op Gemeenten: Amsterdam.
Burenzorg in de Hemony- en Willibrordusbuurt
In de Hemony- en Willibrordusbuurt start een nieuw initiatief: burenzorg. Daarvoor is een buurtbudget toegekend. Er wordt praktisch gestart met een klussengroep.
Meer Informatie: initiatiefnemer Jip Driehuizen (lid van ons stadsdorp).
Villa Bewust 60+ De Pijp
In Oost was voor de zomer een tijdelijk informatiepunt ‘Langer thuis wonen’ voor 60+ers. Er zijn plannen voor zo’n informatiepunt in Huis van de Wijk De Pijp.
Niet tijdelijk; te beginnen met eenmaal per maand.
Fijn ouder worden in Zuid
Stadsdeel Zuid heeft het project 'Fijn ouder worden in Zuid’ geïnitieerd. Het project is gericht op integrale activiteiten op het gebied van huisvesting, sociaal domein en openbare ruimte. Er wordt veel nadruk gelegd op samenwerking met stadsdorpen en andere actieve bewonersgroepen.
.jpg)